Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliklerini onaylama konusunda Türkiye’nin şimdi tarih vermediğini belirtti.
NATO dışişleri bakanlarının Romanya’nın başkenti Bükreş’te yaptıkları toplantı sonrasında gazetecilere konuşan Haavisto, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerini bugüne kadar onaylamayan Macaristan’ın Şubat 2023’te onay vermeyi taahhüt ettiğini belirtti.
Haavisto, “Bu, olumlu bir mesaj… Bu, özellikle Finlandiya ve İsveç’in birlikte olduğunun ve Macaristan’ın ön koşulu olmadığının altını çiziyor” şeklinde konuştu. Macaristan Başbakanı Viktor Orban geçen hafta yaptığı açıklamada parlamentonun Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerini gelecek yılın başında onaylayacağını açıklamıştı.
Finlandiya Dışişleri Bakanı Haavisto, Türkiye’nin üyelikleri onaylamayan ve henüz bunun için tarih vermeyen tek NATO üyesi ülke olduğunu da sözlerine ekledi.
Bakan Haavisto, Finlandiya televizyonu YLE‘ye ise Türkiye ile NATO üyeliği konusunda yürütülen görüşmelere ait açıklamalarda bulundu. Görüşmelerin yapan, sakin bir atmosferde yürütüldüğünü tabir eden Haavisto, “Finlandiya’ya ilişkin daha önce kabul edilen şartların birçok açıdan yerine getirildiğine dair Türkiye’den teyit aldık” biçiminde konuştu.
NATO dışişleri bakanları toplantısı öncesinde Türkiye, İsveç ve Finlandiya dışişleri bakanları dün Bükreş’te üçlü toplantıda bir araya gelmişti.
Çavuşoğlu: Bazı konularda henüz somut gelişme yok
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu bugün Bükreş’te düzenlediği basın toplantısında dün yapılan üçlü toplantıya ait açıklamalarda bulundu. Bükreş’te yapılan üçlü görüşmenin İsveç’in başşehri Stockholm’de yapılan Üçlü Daimi Komite toplantısının takibi formunda olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Beklentilerimizi de kendilerine tekrar hatırlattık. Bu iki ülke yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için bazı adımlar attı. Biz atılan adımları yok saymıyoruz ancak özellikle suçluların iadesi ve terör varlıklarının dondurulması gibi bazı konularda henüz somut bir gelişme yok” formunda konuştu.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt ÇavuşoğluFotoğraf: Andreea Alexandru/AP Photo/picture alliance
Dünkü görüşmede İsveç’te hükümetin kararlılığını memnuniyetle karşıladıklarını söylediklerini ifade eden Çavuşoğlu, “Yasalarda değişiklikler yaptılar, anayasa değişikliği yaptılar, bunların hepsi olumlu adım ama bunların uygulamasını da görmemiz lazım. Bazı yasalar yeni yılla birlikte yürürlüğe girecek” dedi.
“NATO üyeliğinden bağımsız olarak (İsveç’teki) yeni hükümetin terörle gayrette daha samimi olduğunu görüyoruz” diyen Çavuşoğlu, “ama somut adımları görmek” istediklerini vurguladı. Çavuşoğlu, “Bunları da açık açık konuştuk ve bundan sonra da birlikte bu doğrultuda çalışmaya devam etme konusunda mutabık kaldık” ifadelerini kullandı.
Üçlü görüşmeye dair İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström ise “Dün İsveç, Finlandiya ve Türkiye ortasında çok güzel bir karşılıklı görüşme gerçekleştirdik. Ve bu görüşmeden sonra ilerleme olduğu hissine sahibim. İlerliyoruz” açıklamasını yapmıştı.
Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’dan talepleri
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının akabinde askeri tarafsızlık prensibinden vazgeçen İsveç ve Finlandiya, Mayıs ayında NATO’ya üyelik başvurusunda bulunmuştu. Finlandiya ve İsveç’in üye olabilmesi için NATO’ya üye 30 ülkenin onayı gerekiyor. Türkiye ve Macaristan, İsveç ile Finlandiya’nın üyeliğine şimdi meclis onayı vermemiş son iki ülke pozisyonunda.
İspanya’nın başkenti Madrid’de imzalanan üçlü memorandum, İsveç ve Finlandiya’nın başta PKK olmak üzere “terör örgütleriyle mücadelede daha somut adımlar atması ve Ankara’ya yönelik silah ambargolarını kaldırması karşılığında” Türkiye’nin de bu iki ülkenin NATO üyeliklerini veto etmemesini öngörüyor. Ankara’nın İsveç ve Finlandiya’dan talep ettiği adımların başında, onlarca “teröristin” Türkiye’ye iadesi geliyor.
Ankara, mutabakat zaptındaki taahhütler İsveç ve Finlandiya tarafından yerine getirilmezse, bu iki ülkenin NATO’ya iştirak protokolünün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) onaylanmayacağını duyurmuştu.
AP, Reuters, DW/JD, EC
